Kinh nghiệm sống và làm việc ở Nhật

迷惑（めいわく）をかける。
Gây phiền hà

Người Nhật trưởng thành đi ra ngoài xã hội làm việc thì điều đầu tiên họ được chỉ dạy và luôn giữ ý thức là không gây phiền hà người khác. 他人（たにん）に迷惑（めいわく）をかけないこと。

Điều này nó xuyên suốt từ sinh hoạt đến công việc.
Dĩ nhiên là lâu lâu cũng có những thành phần cùn, tinh tướng và luôn là đề tài nóng trên tivi,báo chí Nhật.
Mọi người sang Nhật làm việc hay nói là Nhật bảo thủ, cố chấp nhưng nếu đặt tình huống Việt Nam phát triển như Nhật và những nước như Bangladesh, châu Phi …v.v..sang làm việc ở Việt Nam thì những người đó sẽ phải tuân theo luật lệ, phong tục tập quán của Việt Nam hay là khi đó họ vẫn thoải mái hành xử với phong tục,tập quán của họ ở Việt Nam mà không sao ?!
郷（ごう）に入（い）っては郷（ごう）に従（したが）え　Nhập gia tùy tục

Nhật Bản là đất nước vô cùng khắc khe với vô số các luật,lệ, tiêu chuẩn. Và thực ra họ đã bỏ bớt hay giản lược rất nhiều rồi.
Nhật tuy là quốc gia đảo quốc. Nhưng không phải như thời xa xưa nữa mà khép kín,không giao lưu với bên ngoài. Nếu lấy cột mốc 1945 Nhật thua trận thì cũng đã trên 50 năm Nhật đi chung với Mỹ. Không có thứ gì hiện đại, mới mẻ, mắc mỏ nhất trên thế giới mà không có ở Nhật cả.

Nhật thậm chí có lúc dẫn đầu trào lưu của thế giới với Karaoke, Sony Walkman, Game Nintendo..v..v
Nói để các bạn hiểu tuy có vẻ Nhật khép kín nhưng thực ra không hề. Các bạn có thể dễ dàng kiểm tra trải nghiệm điều này ở Harajuku, Akihabara,Shibuya,Shinjuku…v.v. là nơi giới trẻ Nhật tập trung nhiều ở đó.

Có thể các bạn sẽ choáng với những thứ quái dị nhất mà bạn chưa từng gặp.
Tôi nói điều này chỉ muốn chứng minh cho các bạn là có rất nhiều góc độ để nhìn nhận về nước Nhật và con người Nhật. Điều quan trọng hơn mọi thứ là bạn đang nhìn nó ở góc độ nào ? ở con mắt nào ?! cũng như định vị nó ở đâu ?
Nhập gia tùy tục ở đây nó không phải là nước Nhật, người Nhật mà nó ở chính nơi bạn đang sinh sống và làm việc. Có thể nó chỉ cách trung tâm Tokyo chừng 30 phút tàu điện nhưng cũng có thể nó là vùng hẻo lánh xa xôi của Hokkaido như Abashiri, Kitami..v.v.

Vậy bạn thù ghét nước Nhật, người Nhật có đúng không ?! Vì nó chẳng ăn nhập,liên quan gì cả !
Thay vì thù ghét (cũng là thể hiện sự sợ hãi ở góc độ nào đó) thì bạn nên chinh phục nó. Bởi vì chỉ có chinh phục và chiến thắng thì bạn mới an yên và đó mới thực sự là bạn đang trưởng thành, có bản lĩnh. (Chứ ghét thì làm được gì hả các bạn ?! Tôi nói điều này cũng nhiều lắm rồi. Một thằng Campuchia qua Việt Nam mà ghét Việt Nam thì tốt nhất là nó nên cuốn gói về lại Campuchia vì trước sau cũng không yên)

Chinh phục bằng cách nào ?!
Phải có tiếng Nhật giỏi. Vì không giỏi tiếng nên không dám nói, không giao tiếp hay nói nhầm gây hiểu lầm.
Ai cũng vậy thôi. Lúc bắt đầu thì dở,không biết. Cố gắng học, luyện tập thì trở nên giỏi thôi. Chỉ là cần kiên trì vì tiếng Nhật nó khó hơn cả người Nhật, nó rất miên man rộng lớn chứ không cụ thể từng đối tượng.
Quan trọng nhất là thái độ. Thái độ tích cực của bạn trong công việc và cuộc sống.

Trong công việc thì nhiều khi không phải là công việc mà là mối quan hệ, giao tiếp với con người. Bản thân người Việt chúng ta chỉ thích khen thôi, không muốn bị nói, bị chê. Nhưng có những người Nhật luôn luôn chê. Họ dường như chẳng bao giờ hài lòng với những gì bạn làm cho dù bạn đã cố gắng hết sức.

Nhưng mà như tôi đã nói các bạn cần giữ thái độ tích cực, gạt bỏ bớt cảm xúc. Hãy luôn nhớ là chúng ta đi làm việc thì cần làm sao để ai đó hài lòng. Cũng như công ty thì phải có dịch vụ hay sản phẩm hài lòng khách hàng. Thì mới bán được, mới có tiền mà trả lương. Khách hàng họ cũng không phải dễ tính trong thời buổi này. Và vì Nhật nó là thế !

Các bạn có lạ thì hình ảnh khách hàng Nhật xối xả mắng nhiếc còn người nhân viên thì rối rít xin lỗi và chỉ biết xin lỗi thôi.
Đó không phải là hình ảnh chỉ có trên phim. Mà hoàn toàn là sự thật đang xảy ra đâu đó ở Nhật.

Cho nên nó là sự chịu đựng. Mà cái này nó mới quan trọng. Bởi công việc các bạn làm hàng ngày là đương nhiên rồi nhưng chịu đựng sự la mắng để luôn hoàn thành công việc, giữ thái độ tích cực. Đó mới chính là chìa khóa đầu tiên để các bạn chinh phục người Nhật.

Trong công việc thì khi các bạn quen việc có thể tự chủ động sắp xếp và tiến hành công việc của mình. Tuy nhiên, luôn luôn cần nói với người Nhật một tiếng (cho dù họ là cấp trên hay là người làm cùng cũng vậy)

Luôn chào hỏi lớn tiếng và luôn cảm ơn, cảm tạ
Có những người bạn chào họ, họ không thèm chào lại hay phớt lờ…Không sao cả ! Tôi đã dặn các bạn thế nào ở trên kia ?!
Luôn luôn giữ thái độ tích cực. Mình phải là mình, mình đang chinh phục họ mà. Sao lại dễ dàng bị …xìu xuống bởi phản ứng của họ được ?! Và các bạn cứ yên tâm mà chào hỏi nhé. Chắc chắn rồi họ sẽ thấy nhột và chào lại thôi.

Một khi đã làm việc thì chắc chắn sẽ xảy ra sai sót. Các bạn cần nghiêm túc nhìn nhận và sửa chữa chứ đừng chỉ biết nhận lỗi cho xong chuyện. Người Việt mình khi gây lỗi thì thường có tâm lý này. Vấn đề các bạn cần nhớ là có những sai sót chấp nhận được và có những lúc không thể sai sót được. Cho nên chúng ta cần nghiêm túc nhìn nhận vấn đề và khắc phục, sửa sai
(vì không thể lặp đi lặp lại hoài một sai sót được)

À, chắc chắn có bạn sẽ bức xúc là người Nhật sai mà đổ thừa cho bạn. Hihi, cái này bạn cũng yên tâm nhé. Bạn cứ nhận đi, thậm chí bị cấp trên nữa la, bạn cũng chịu đi. Bạn đang chứng tỏ mình có bản lĩnh hơn người Nhật đó rất nhiều. Công ty Nhật không có ngu mà không biết những gì đang xảy ra ở công ty họ. Chẳng qua là…
Nhớ là làm sai thì cần thành thật xin lỗi. Đừng cố gắng che giấu, lấp liếm họ sẽ càng ghét hơn.

—
Bỏ bớt những thói quen tụ tập ăn nhậu hát hò ồn ào.
Vì sao ?! Vì nó gây phiền hà.
Ở nơi xứ lạ quê người, anh em bạn bè quây quần tụ họp dĩ nhiên là vui. Nhưng cũng nên nghĩ đến người ta, nhiều khi công ty không cho tụ tập qua đêm (cả mình cũng vậy). Đi lại khó khăn, tốn kém,ngôn ngữ thì không rành.
Các bạn không thể vì chữ vui mà người thì đi tàu trốn vé, người thì vi phạm luật công ty, người thì vi phạm luật ký túc xá (ăn nhậu ồn ào). Rồi sau cuộc vui đó người bị này, người bị nọ. Cứ bảo là xui xẻo mà có xui gì đâu khi chính các bạn cũng biết là có khả năng đó xảy ra mà !
Do vậy cần cẩn trọng trong mọi việc từ việc nhỏ đến việc lớn. Bởi các bạn từng người thì không ai lo được cho ai hết.

—
Không bài bạc, không làm điều xấu, điều ác
Đã mang thân tha hương làm việc kiếm tiền trả nợ mà các bạn ham mê bài bạc thì chỉ có con đường bần cùng, nô lệ thôi. Không tránh khỏi. Cờ bạc thì có bao giờ thắng đâu. Có thắng hôm nay thì ngày mai cũng đi ăn mày thôi, càng thua càng muốn gỡ, càng mắc nợ và hủy diệt hết tương lai của bản thân,kỳ vọng của gia đình.

Không mua bán hàng gian, hàng giả. Nhan nhãn các chiêu dụ bán hàng không vốn, đó chính là hàng gian,hàng giả. Các bạn có thể kiếm thêm vài man thu nhập nhưng cái hại là hàng gian, hàng giả sẽ hủy diệt giống nòi, gây bệnh tật cho người tiêu dùng.
Đây là hành vi thất đức.

—
Luôn giữ thái độ lạc quan, tích cực trong mọi trường hợp. Hãy nhớ mình phải là mình. Không dễ dàng gục ngã, buông xuôi. Chịu đựng và vượt qua nghịch cảnh, luôn học tập vươn lên để có lúc tung cánh bay cao như đại bàng giữa bầu trời tự do. Giấc mơ đó không dễ dàng nhưng người có khả năng làm được giấc mơ đó cũng chính là bản thân các bạn mà thôi.
Và không được lười biếng. Vì lười biếng thì nó sẽ thành tật. Mà tật này không bỏ được thì rất khó sống ở Nhật.

Tác giả: It’s Máu Đổ.

Xem thêm: Từ vựng tiếng Nhật 16 chuyên ngành